Stoppen, het is zo gewoon, en toch..

26 maart 2021 | Door:  Geert Veenstra

Stoppen. Iets wat we dagelijks doen. We stoppen voor een rood verkeerslicht, stoppen met iets waarmee we bezig zijn. We stoppen wanneer iets niet lukt, of wanneer we geen zin meer hebben. We stoppen soms ook met belangrijkere dingen, die een uitgebreide afweging vergen. Relaties die stoppen, stoppen met een opleiding of baan. Allemaal zaken die op zich allemaal nog vrij normaal zijn en veel voorkomen.

Maar stoppen met je bedrijf. Dit is andere koek. Vooral in de agrarische sector. Hoe kan dat toch, dat dit zo’n lastig besluit is. Ik zal dat zelf nooit 100 % kunnen begrijpen, omdat ik zelf geen agrarisch bedrijf heb. Het is een voorwaarde om dit helemáál te kunnen doorgronden en dat kan alleen de ondernemer zelf. Ik zie als adviseur wél dat dit een enorme impact heeft. Wanneer je als ondernemer besluit (noodgedwongen of niet) te stoppen met je bedrijf, heeft dat niet alleen gevolgen voor jezelf en je dagelijkse bezigheden. Het raakt je hele gezin, familie en omgeving! Het bedrijf wat soms al generaties in de familie zit beëindigen, is geen gemakkelijk besluit. Maar soms wel de verstandigste.

De redenen zijn erg divers. Geen opvolging, gezondheid, geen motivatie meer, geen financieel perspectief meer. Soms kom je als ondernemer, door een combinatie van factoren, voor de keuze te staan. Wat momenteel erg actueel is, is de telkens veranderende wetgeving. Ik merk dat veel ondernemers moeilijk met deze onzekerheden om kunnen gaan. Helemaal wanneer er ook financiële druk is door bijvoorbeeld een lage melkprijs. Het is dan erg oppassen dat de sfeer privé “positief en gezellig” blijft. Het zoeken van (professionele) hulp en het praten over deze gevoelens is geen kerncompetentie van boeren. Vaak wel verstandig en noodzakelijk! Emoties zijn vaak onderbelicht. Als de financiën maar goed geregeld zijn, denken ondernemers vaak. Wanneer het bedrijf stopt, waar meerdere generaties hebben gewoond en gewerkt, is dat niet gemakkelijk. Het kan als een rouwproces zijn, als afscheid nemen van iets wat je dierbaar is.

Stoppen is geen besluit welke makkelijk genomen wordt. Het is een proces. Tussen het eerste idee dat stoppen een optie wordt en het moment dat het bedrijf is overgedragen aan een andere partij vergt erg veel tijd, nadenken en overleg. Dit is vaak niet in enkele weken te realiseren, maar duurt soms jaren en dit is verstandig. Soms is herwaardering landbouwgrond nog nodig, om het risico van het vervallen van de landbouwvrijstelling te voorkomen. Dan kan een periode van tien jaar nodig zijn om dit goed te regelen. Soms is die tijd er niet, maar vaak wel. Ondanks dat financiers de druk her en der opvoeren om te stoppen, is er over het algemeen voldoende eigen vermogen om tijd te hebben dit proces de tijd te geven om het goed te doen.

Praten over (het idee om te) stoppen is erg belangrijk. Praat met je partner, gezin en familie, maar ook met adviseurs. Er komt nogal wat bij kijken, elke situatie is anders en het is altijd complex. Uiteindelijk komt ook de vraag “hoe stop ik zo rijk mogelijk” en wat ga ik vervolgens met deze middelen doen. De fiscale aspecten zijn hierin erg belangrijk. De juiste (fiscaal) adviseur kan daarin erg veel voor je betekenen wanneer hij of zij tijdig aan tafel zit. Ik heb de ervaring dat dit vaak al verstandig is, enkele jaren voordat het besluit genomen wordt. Ook stoppen is een strategische beslissing die tijd vraagt om het goed te doen. Zaken als stakingswinst, fiscale oudedagsreserve (FOR), het aangaan van een samenwerking of gebruikmaken van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) kunnen fiscaal voordelig zijn. Maar ze kennen ook haken en ogen. 'Er is veel fiscaal maatwerk mogelijk, ga daar tijdig mee aan de slag'. Jouw (fiscaal) adviseur is dan de eerste om mee te overleggen, niet de makelaar, zoals in de praktijk nog al eens gebeurt.

Ik ondersteun je graag in dit proces om duidelijkheid te geven in de te ondernemen stappen. Ook om eens te sparren of stoppen een optie is, of dat er andere mogelijkheden zijn. Daarnaast gaat Alfa, in samenwerking  met Triple Dairy, bijeenkomsten organiseren om de te ondernemen stappen helder te krijgen die bij bedrijfsbeëindiging nodig zijn.

Voor vragen hierover kun je mij altijd bellen. Ook voor een vrijblijvend gesprek over de toekomst van jou als ondernemer, of je onderneming, kom ik graag in contact. Dit kost niks en kan al erg veel opleveren. Dat is pas rendement!