Zomaar een kort verhaal over het uitstellen van inkomstenbelasting bij voorgenomen staking

30 maart 2023 | Door:  Toni Kusters

Stel, je runt al jaren een onderneming (in de vorm van een eenmanszaak c.q. vof/maatschap) en je moet deze volledig staken. Redenen kunnen zijn: liquideren omdat de onderneming niet meer rendabel is, de milieueisen te streng worden (of wordt uitgekocht) of er is geen bedrijfsopvolging.

De onderneming bevat veel bedrijfsvermogen bestaande uit vooral activa zoals gebouwen en productierechten. De boekwaardes van deze bestanddelen zijn laag ten opzichte van de huidige waarde met als gevolg een hoge stakingswinst. Dit betekent weer afrekenen voor de inkomstenbelasting. Echter dat geld is er simpelweg niet. Wat nu?

Nieuwe onderneming opstarten?

Is het een optie om binnen 12 maanden ná staking weer een nieuwe onderneming te starten? Waarbij je (een deel van) de onroerende zaken weer in kunt brengen in deze nieuwe onderneming?

Dan is er een faciliteit in de inkomstenbelasting die het mogelijk maakt om de stakingswinsten te realiseren en vervolgens weer af te boeken op dezelfde onroerende zaken (welke ingebracht zijn in die onderneming). Over deze gerealiseerde boekwinsten behoeft er geen inkomstenbelasting betaald te worden. Voor de resterende stakingswinsten zijn er mogelijkheden om te voorkomen dat er direct afgerekend moet worden. Zoals met alle faciliteiten zijn er eisen waaraan voldaan moet worden.
Deze eisen zijn niet erg hoog en er kan vrij makkelijk aan voldaan worden.

Het kan zelfs voorkomen dat men niet bewust is van staken van een onderneming.
Het volgende voorbeeld ter illustratie: je hebt een melkveebedrijf en na 15 jaar melken kun je het lichamelijk niet meer aan. Met pijn in het hart worden de melkkoeien verkocht (is stakingsmoment). Zoals in de meeste melkveebedrijven zijn er een aantal hectares cultuurgrond aanwezig. Als alternatief ga je over naar akkerbouw of je breidt het jongvee opfok uit (beiden nieuwe onderneming). Je zou kunnen zeggen: melkvee en akkerbouw c.q. jongvee opfok zijn allen landbouwactiviteiten, dus er wordt toch niet gestaakt?
Daarnaast gebruik ik toch enkel mijn eigen bedrijfsmiddelen uit het melkveebedrijf?
Voor de Belastingdienst ben je gestaakt met melkvee-activiteit en gestart met akkerbouw/jongvee opfok en dus een nieuwe onderneming gestart. “Mag ik vangen?”,
stelt de inspecteur van de Belastingdienst. Je staakt met je melkveebedrijf en je moet afrekenen over de ontstane boekwinsten (denk eens aan de grote boekwinsten op de melkveefosfaatrechten!).

Je zou (achteraf, na vragen van de Belastingdienst hierover) kunnen stellen dat je binnen 12 maanden weer bent gestart aan de nieuwe onderneming. Dat klopt. Echter ….
als je niet tijdig hebt gesignaleerd dat er sprake is van staken van de onderneming en er zijn stakingswinsten die je niet kunt overbrengen naar de nieuwe onderneming
(neem bijvoorbeeld de fosfaatrechten) kun je ook geen stakingslijfrente bedingen
(voor uitstel inkomstenbelasting).

Mocht je wel voornemens zijn om van onderneming te wisselen maar het opstarten daarvan duurt langer dan 12 maanden (na staking) dan kan een langere termijn worden verkregen mits tijdig een verzoek daartoe is ingediend en toestemming is verkregen.
Denk aan, vergunningstraject, grote verbouwingen en dergelijke.

Deze faciliteit kent nog een ander voordeel: er kan gebruik worden gemaakt van de nu nog bestaande landbouwvrijstelling. In de praktijk zijn het met name de eenmanszaken die hun agrarische gronden belastingtechnisch nog niet hebben opgewaardeerd, simpel weg omdat dit in de meeste gevallen niet kan.  De druk op het intrekken van de landbouwvrijstelling is zeer hoog. Indien de ondernemer (na intrekking van deze landbouwvrijstelling) zijn onderneming staakt komen de boekwinsten op de agrarische gronden vrij en is men 49,50 procent aan inkomstenbelasting verschuldigd over deze boekwinsten (lees voor meer van dit onderwerp op mijn vorige blog).

Mijn voorbeelden zijn allen gegrepen uit de agrarische praktijk, maar zijn zeker ook op andere gebieden te gebruiken. Denk aan: staken van een horecabedrijf met opstallen, staken van industriële bedrijven met bedrijfspanden e.d.

Resume:
Mocht je voornemens zijn je onderneming met onroerend goed (wat je niet wil verkopen) te staken, denk eens aan de mogelijkheid van besproken faciliteit. Mogelijk past dit in de plannen van je oudedagsvoorziening en je huidige leeftijd. Kom tijdig met je plannen zodat wij kunnen meedenken en deze tip omzetten in het voorkomen van een ongewenste financiële situatie.