Lenen bij de B.V.

Het is bijna standaardpraktijk dat de directeur-grootaandeelhouder (dga) een lening dan wel een rekening courant is overeengekomen bij zijn/haar B.V. Hieraan is een aantal voordelen verbonden, mits en voor zover er rekening is gehouden met de zakelijkheid. In dat kader neem ik jullie graag mee in een arrest dat begin dit jaar is gewezen (1). 

Rekening-courant of geldlening?
In casu was sprake van een rekening courant-verhouding tussen de dga en zijn B.V.. In de loop der jaren was de schuld van de B.V. fors toegenomen. Toen het met de B.V. financieel fout liep, wilde de dga de schuld alsnog als langlopende geldlening aanmerken, deels afwaarderen en vervolgens ten laste van zijn inkomen brengen.  De afwaardering van een zakelijke lening/rekening courant zou voor de dga een negatief inkomen uit werk en woning opleveren en daarmee zou de dga de al afgedragen belasting over het inkomen terugkrijgen. Al met al een actie die het verlies van de afwaardering aanzienlijk verzacht. 

Voorop gesteld dat er een wezenlijk verschil is tussen een rekening courant en een geldlening en deze vordering alle schijn had van een geldlening, bleek uit de behandeling van de vordering in de jaarrekeningen en in de aangiften dat de vordering behandeld werd als rekening courant. Daarnaast was ook niet voldaan aan het aangaan van een zakelijke lening. De B.V. had een hoog negatief eigen vermogen, ze had grote verliezen geleden, er waren geen afspraken over aflossing, er waren geen zekerheden gesteld, de rente werd bijgeschreven en de lening was in eerste instantie mondeling overeengekomen. Het Hof merkte de lening dan ook aan als onzakelijk en liet de afwaardering ervan niet in aftrek toe. 

Onzakelijk
Van een onzakelijke geldlening is sprake als een dga een lening verstrekt en daarbij een debiteurenrisico aanvaardt dat een willekeurige derde niet zou nemen, ook niet tegen een hogere rente. 

Dat een onaanvaardbaar hoog debiteurenrisico was genomen, bleek uit de feiten en omstandigheden zoals hierboven beschreven ten aanzien van de aflossing, rente, zekerheden, vastlegging, verliezen en negatief eigen vermogen. 

Voorkomen onzakelijke lening
Dergelijke moeilijkheden kunnen worden voorkomen, zorg dan dat je aan een leningsovereenkomst met je B.V. inhoudelijk dezelfde eisen stelt als wanneer je de lening met een willekeurige derde zou afsluiten. Leg alles dus schriftelijk vast en neem daar op zijn minst de afspraken in mee met betrekking tot de rente, aflossing, zekerheden en welke sancties er volgen wanneer partijen zich niet aan deze afspraken houden.  

Zakelijke lening wordt onzakelijk
Houd er vervolgens rekening mee, dat hoewel de onzakelijkheid van de lening bij het aangaan van de lening wordt vastgesteld, dat een zakelijke lening gedurende de looptijd ten gevolge van onzakelijk handelen alsnog als onzakelijke lening kan worden aangemerkt. 

Lessons learned: zorg voor juiste vastleggingen en check of nog aan de voorwaarden wordt voldaan gedurende de looptijd. In goede tijden zal de zorg een stuk minder zijn, maar juist in slechtere tijden wil je hier de boot niet missen. 

1.  Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 22-02-2022, ECLI:NL:GHARL:2022:1281 20/01115