Anticipeer tijdig op aanpassing landbouwvrijstelling: herwaarderen grond mogelijk!

25 maart 2022 | Door:  Arjan Huls

Er hangt een donkere fiscale wolk boven de landbouw: de landbouwvrijstelling staat ter discussie. Het is niet voor het eerst. Maar sinds de Algemene Rekenkamer er vorig jaar is ingedoken, lijkt de discussie over wel of geen vrijstelling er toch te komen. Agrariërs met veel grond kunnen daardoor uiteindelijk veel geld mislopen. Is er een alternatief? “Ja”, zegt Arjan Huls, senior fiscaal adviseur van Alfa. “Je kunt je samenwerkingsverband aanpassen, waardoor je wettelijk de mogelijkheid hebt om je landbouwgronden te herwaarderen.”

“Ik zat pas met een man en een vrouw om de tafel die samen een agrarisch bedrijf hebben. Ze zijn beiden vijftig-plus en hebben geen bedrijfsopvolgers. Het bedrijf heeft zestig hectare grond. Die grond staat nu nog op de balans voor 20.000 euro. De werkelijke waarde is het viervoudige. Dat betekent dat het verschil tussen die twee bedragen bij verkoop van het bedrijf straks fiscaal belast is, wat nu nog niet het geval. Met zestig hectare landbouwgrond praat je dan over een enorm bedrag”, maakt Arjan in een paar zinnen de urgentie van het probleem duidelijk.

Pensioenvoorziening

Urgent, inderdaad. Want de landbouwvrijstelling fungeert voor veel agrarisch ondernemers als hun pensioen. Daarover straks een groot bedrag aan inkomstenbelasting moeten betalen is geen aantrekkelijk vooruitzicht. Als het aan de Algemene Rekenkamer ligt, wordt de vrijstelling afgeschaft. De Rekenkamer - die toeziet op een zinnige besteding van belastinggeld door de overheid - constateert dat de vrijstelling ‘geen doel meer dient’. En vooral: het kost de overheid elk jaar een hoop geld, 682 miljoen euro om precies te zijn.

Beweging in het dossier

Arjan: “Dat de regeling wordt afgeschaft is nog lang niet zeker. Daar moet het kabinet nog over beslissen. Maar we zien wel dat er onderhand beweging komt in het dossier. Het zou heel goed kunnen dat het kabinet besluit de vrijstelling aan te pakken, nu het overheidstekort door corona flink is toegenomen. Als de regeling niet zou worden afgeschaft, ligt een aanpassing in de lijn van de verwachtingen. Rigoureus de regeling overboord zetten lijkt mij geen reële optie. Dan komt de bedrijfsoverdracht in de knel. En de prijs van grond gaat omhoog, omdat de verkoper zijn verlies gecompenseerd wil zien .”

Samenwerkingsverband aanpassen

Daarom is het advies van Alfa aan agrariërs met veel grond: kom op tijd in actie. Dat kan, door het bestaande samenwerkingsverband nog eens onder de loep te nemen. In ‘bijzondere omstandigheden’ – zoals  bij een aanpassing van die samenwerking - is herwaarderen van gronden mogelijk. In het voorbeeld van het echtpaar hierboven: de bestaande eigendomsverhouding van 50-50 verandert in 60-40. Arjan: “De grond kan dan naar de actuele waarde van 80.000 euro per hectare worden gebracht. Stel dat de werkelijke waarde bij verkoop straks 90.000 euro is, dan is de fiscale heffing over de stakingswinst nog te overzien. Maar het is geen aanpassing die een-twee-drie geregeld is. Er moet wel het een en ander voor gebeuren, omdat veel factoren van invloed kunnen zijn op de mogelijkheid van al of niet belastingvrij herwaarderen, zoals de huwelijkse voorwaarden van echtgenoten bij een samenwerkingsverband tussen man en vrouw. En bij vader-kindconstructies ligt het nog gecompliceerder.”

Voorkom een fiscale aderlating

Door tijdig te kijken naar de mogelijkheden kan een forse fiscale aderlating worden voorkomen. Ook al is afschaffing of beperking van de landbouwvrijstelling nog niet aan de orde. Het is immers niet het enige discussiepunt in het kabinet als het over de agrarische sector gaat: ook het stikstofdossier en een eventuele inkrimping van de veestapel staan hoog op de politieke agenda. Zit je ook in de positie dat je veel grond op de balans hebt staan die niet de werkelijke waarde vertegenwoordigt? Neem vrijblijvend maar wel op tijd contact op met je adviseur van Alfa.