Huwelijksvoorwaarden, schenking?
5 april 2023 | Door: Hilly Soede
Vermogensverschuiving?
De Hoge Raad heeft in een uitspraak van 7 mei 2021 geoordeeld over de vraag of voor het huwelijk aangegane huwelijksvoorwaarden waarbij een beperkte gemeenschap van goederen werd aangegaan, een belastbare schenking tussen echtgenoten is. De Hoge Raad oordeelde dat van een schenking geen sprake is, ook niet als de huwelijksgemeenschap is beperkt tot één vermogensbestanddeel en de inbreng zeer ongelijk is.
Wat is het geval?
De man en de vrouw zijn in 2008 voorafgaand aan hun huwelijk huwelijkse voorwaarden aangegaan. Die huwelijkse voorwaarden bevatten algehele uitsluiting van iedere gemeenschap van goederen, met uitzondering van één bankrekening. Deze bankrekening vormt de beperkte gemeenschap, waarvan het saldo toekomt aan de man en de vrouw gezamenlijk, ieder voor de helft. De man heeft voorafgaand aan het huwelijk een bedrag van 10 miljoen euro gestort op de bankrekening. De vrouw heeft niets gestort. Tijdens huwelijk hebben verschillende mutaties plaatsgevonden op de bankrekening.
De Hoge Raad heeft de vraag beantwoord of door het aangaan van de beperkte gemeenschap in 2008 een schenking had plaatsgevonden door de man aan de vrouw van 5 miljoen euro, ofwel de helft van de bankrekening bij aanvang van het huwelijk.
De Hoge Raad oordeelt dat geen sprake is geweest van een belaste schenking, omdat bij het ontstaan van de beperkte huwelijksgemeenschap nog geen sprake was van een voltooide vermogensverschuiving, aangezien er op de bankrekening nog mutaties konden plaatsvinden. Daarnaast kon de vrouw niet over de helft van het banksaldo beschikken alsof het een haar afzonderlijk toebehorend vermogensbestanddeel betrof, aangezien iedere echtgenoot evenveel gerechtigd was tot de gezamenlijke bankrekening.
Deze uitspraak van de Hoge Raad ging over huwelijkse voorwaarden aangegaan voor het huwelijk.
Wijziging huwelijksvoorwaarden
In een zaak die nog beoordeeld gaat worden door de Hoge Raad betreft het huwelijksvoorwaarden die tijdens het huwelijk zijn gemaakt, op het moment dat de man al ernstig ziek was.
De echtgenoten waren gehuwd in algemene gemeenschap van goederen en hebben ongeveer 1,5 maand voor het overlijden van de man huwelijksvoorwaarden gemaakt. In deze huwelijksvoorwaarden is opgenomen dat de man voor 10 procent in de gemeenschap van goederen was gerechtigd en de vrouw voor 90 procent.
Het Hof Amsterdam oordeelde dat hier wel sprake was van een schenking, omdat het doel van de man niet anders geweest kan zijn dan de vrouw te bevoordelen. Er was volgens het Hof geen andere reden dan het ontgaan van erfbelasting om huwelijkse voorwaarden aan te gaan, omdat de man en de vrouw al waren gerechtigd tot de gemeenschap van goederen.
De Hoge Raad zal nog over deze zaak oordelen.
Conclusie
Door het aangaan van huwelijksvoorwaarden voor het huwelijk kunnen echtgenoten (of geregistreerde partners) hun vermogen delen, zonder dat sprake is van een schenking. Zelfs als er alleen een beperkte gemeenschap van één vermogensbestanddeel met een zeer ongelijke inbreng is.
Of dit ook zonder meer geldt voor het aangaan van huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk moet nog door de Hoge Raad worden beoordeeld.
Blijkens de uitspraak van het Hof Amsterdam was er in de situatie van het aangaan van huwelijksvoorwaarden tijdens huwelijk vlak voor overlijden wel degelijk sprake van een schenking.
Per geval zal er goed gekeken moeten worden of er door het aangaan of wijzigen van huwelijksvoorwaarden mogelijk een schenking plaatsvindt.
De conclusie is om voor het aangaan van het huwelijk de juiste huwelijksvoorwaarden te hebben. Ga je trouwen en wil je advies over wat je moet opnemen? Neem dan contact op met een van onze juristen. Samen komen wij tot de goede huwelijksvoorwaarden.