Geschonken of geërfd geld is op: telt uitsluitingsclausule?

15 oktober 2019 | Door:  Hilly Soede

Ouders laten in een testament of bij een schenking vaak een uitsluitingsclausule opnemen: een bepaling waardoor het geschonken of nagelaten bedrag alleen van het eigen kind is. Door de uitsluitingsclausule krijgt de getrouwde partner niets bij een echtscheiding. Wat gebeurt er als het kind het bedrag op een gemeenschappelijke rekening stort en het geld aan het einde van het huwelijk op is? Heeft het kind dan ook nog recht op het geschonken of nagelaten bedrag?

De Hoge Raad heeft hierover beslist in het volgende geval. Een man en een vrouw zijn zonder huwelijksvoorwaarden getrouwd. Hierdoor waren alle goederen en schulden gemeenschappelijk. Tijdens het huwelijk ontving de vrouw drie schenkingen van 10.000 euro. Bij de schenking was bepaald dat de uitsluitingsclausule van toepassing was. De bedragen werden door de vrouw overgeboekt naar de gemeenschappelijke rekening.

Het echtpaar ging scheiden. Bij de scheiding was er geen saldo meer op de gemeenschappelijke rekening. De gemeenschappelijk woning werd verkocht met een overwaarde van circa 30.000 euro. De vrouw eiste het bedrag van de met uitsluiting gekregen schenkingen van  30.000 euro op.

Geen bewijs

De vrouw vond dat zij recht had op het bedrag van 30.000 euro, omdat het geld volgens haar zou zijn gebruikt voor verbouwingen aan de woning. Hiervan was echter geen bewijs. De vrouw voerde ook aan dat het geld was gebruikt voor een gemeenschappelijk doel: voor goederen of betaling van de kosten van de huishouding. De man was van mening dat het geld was opgegaan aan consumptieve bestedingen. Daarmee had de vrouw ook geen recht meer op het bedrag van 30.000 euro.

Vorderingsrecht

De Hoge Raad wijst de claim van de vrouw toe. Door de overboeking naar de gemeenschappelijke  bankrekening heeft zij een vordering op de gemeenschap van goederen gekregen. Dit vorderingsrecht blijft ook in stand als het vermogen is besteed aan schulden van de gemeenschap van goederen. Ook uitgaven in verband met consumptieve bestedingen zijn in principe aflossingen van gemeenschapsschulden. De uitkomst was alleen anders geweest als de man had kunnen bewijzen dat zijn ex-vrouw na de storting privéschulden had afgelost. Of dat zij privé-uitgaven had gedaan vanaf de gemeenschappelijke rekening.

Clausule blijft werkzaam

De conclusie is dat een uitsluitingsclausule blijft werken, ook al is het geschonken of nagelaten bedrag opgemaakt. Deze uitspraak toont aan dat bij een schenking of erfenis met uitsluitingsclausule een goede administratie belangrijk is. Dat geldt voor beide echtgenoten: de ontvanger moet kunnen aantonen dat het geld naar een gezamenlijke rekening is overgeboekt en de andere echtgenoot moet bewijs verzamelen dat er vervolgens privé-uitgaven van zijn gedaan.

Al deze problemen kunnen worden voorkomen door schenkingen of erfenissen op een privébankrekening te laten betalen en afzonderlijk te administreren.

Vraag het Alfa

Ben je ook van plan om vergelijkbare voorwaarden te verbinden aan een schenking aan je kind? Maak dan gebruik van de kennis van Alfa. We zijn je graag van dienst.