Overgang van onderneming, voorwaarden en informatieplicht werknemers

2 december 2022 | Door:  Laurens Stormezand

Wanneer je als ondernemer jouw bedrijf (of een deel daarvan) verkoopt aan een kopende partij, dan zal in veel gevallen sprake zijn van overgang van onderneming (art 7:662 e.v. BW). Dit betekent dat alle medewerkers automatisch in dienst treden bij de kopende onderneming en dat daarbij alle rechten en plichten van de medewerkers mee overgaan. De werknemers behouden een (vergelijkbare) rechtspositie. Dit geldt in beginsel ook voor de overname van de pensioenregelingen, al zijn hierop een aantal uitzonderingen.

Van overgang van onderneming is sprake, wanneer de identiteit van de verkochte onderneming na overdracht behouden blijft. Dit kan onder meer blijken uit de overname (of huur) van het bedrijfspand, het behouden van de handelsnaam, het overnemen van de voorraad, inventaris, klanten en goodwill.  In dit artikel ga ik gemakshalve uit van overdracht van de gehele onderneming. Gedeeltelijk overdracht en overgang van onderneming (verkoop van een onderdeel) is tevens mogelijk, maar kan de hieronder beschreven situatie gecompliceerder maken.

Weigerende werknemer

Zoals aangeven behoudt de werknemer bij een overgang van onderneming zijn of haar arbeidsvoorwaarden. Er hoeft in beginsel dan ook geen nieuwe arbeidsovereenkomst gesloten te worden met de kopende partij. Maar wat nu als een medewerker niet mee wil overgaan? Eindigt dan de arbeidsovereenkomst automatisch en is er dan geen transitievergoeding verschuldigd?

Het antwoord is in beginsel ‘ja’. De arbeidsovereenkomst met een weigerende medewerker eindigt per direct  op het moment van de overgang. De werknemer is dan ongebonden. Een transitievergoeding is niet verschuldigd.

Duidelijke weigering/ geen nadelige voorwaarden

Noodzakelijk is echter wel dat de werknemer op de juiste gronden de beslissing maakt niet over te gaan. Er moet sprake zijn van een duidelijke en ondubbelzinnige weigering.
Een probleem kan ontstaan wanneer de aangeboden arbeidsvoorwaarden niet gelijk zijn, aan de voorwaarden die  de werknemer bij de verkopende onderneming heeft genoten. Dit kan het geval zijn wanneer de arbeidsvoorwaarden - die van rechtswege overgaan - niet zijn in te passen in de voorwaarden van de kopende onderneming. Vaak worden dan deze arbeidsvoorwaarden geïntegreerd in het pakket van de kopende partij. Een bekend discussiepunt uit de praktijk is een langere reisafstand voor de werknemer.  

Wanneer de overgang voor de werknemer (te) nadelig is en de werknemer daardoor weigert mee over te gaan, dan stelt de wet dat de arbeidsovereenkomst geacht wordt te zijn geëindigd op initiatief van de werkgever. Het betalen van een transitievergoeding en/of billijke vergoeding kan dan wel aan de orde zijn.

Informatieplicht

Zoals blijkt mag een partij er niet te gemakkelijk vanuit gaan de werknemer weigert mee over te gaan. Noodzakelijk is dat de informatieverplichting die voortvloeit uit art. 7:655a BW wordt nagekomen. Dit geldt voor zowel de verkopende als verkrijgende onderneming.
De werkgever dient de werknemer tijdig te informeren over het voorgenomen besluit tot overgang en de datum, de reden van de overgang en de juridische, economische, en sociale gevolgen van de overgang voor de werknemers alsook de ten aanzien van de werknemers overwogen maatregelen.

Het niet nakomen van de informatieverplichting kan leiden tot schadeplichtigheid.

Conclusie

Het van rechtswege overnemen van werknemers die in dienst zijn bij een verkopende partij is niet zo eenvoudig als het soms lijkt. De werknemers behouden namelijk dezelfde rechten en plichten. Daarnaast geldt er een informatieverplichting, waaraan moet worden voldaan door zowel de kopende als verkopende onderneming. Indien de door de kopende partij aangeboden arbeidsvoorwaarden niet één op één zijn in te passen, zullen deze in elk geval vergelijkbaar moeten zijn om problemen te voorkomen.

Bij vragen over dit ingewikkelde maar interessante onderwerp, neem gerust contact op met een van onze juristen in het land.